Tingvollost hadde ikke eksistert uten mottaksplikta
Osteverdensmester Kristin Waagen i Tingvollost sier til NRK at mottaksplikta som samvirke har er alfa og omega for dem. - Uten Tine måtte vi ha ystet hver helg året rundt fordi kyrne produserer like mye uansett. Tine henter det vi til enhver tid har til overs.
Nå i desember skal landbruks- og matminister Jon Georg Dale etter planen legge fram en stortingsmelding om jordbruket. Et av forslagene han har på bordet sitt fra et regjeringsoppnevnt utvalg er avvikling av mottaksplikten. Tingvollost advarer Dale på det sterkeste å følge dette forslaget fordi lokalmatprodusenter og distriktslandbruket vil bli skadelidende.
Tirsdag 6. desember stilte både NRK Radio og NRK TV i Møre og Romsdal opp hos osteverdensmesteren på Tingvoll med fokus på mottaksplikta. – Osten hadde ikke eksistert uten mjølkebilen, var Kristin Waagen sitt klare budskap. Hun mener Tingvollost ikke hadde startet opp for 13 år siden uten mottaksplikta.
Fylkesleder i Bondelaget, Oddvar Mikkelsen, fulgte opp overfor NRK med at mange av bøndene trenger denne ordninga for å kunne drive gard. – Jo lengre unna garden ligger et meieri, dess mer avhengig er bonden av mottaksplikta. Uten den hadde all produksjon blitt sentralisert, sier Mikkelsen.
Her kan du lese hele omtalen av saken på NRK Møre og Romsdal sine nettsider – klikk her
Se innslaget og intervju på NRK-TV Møre og Romsdal – klikk her
Her er omtalen av saka på NRK Møre og Romsdal sine nettsider 6. desember 2016:
– Osten hadde ikkje eksistert utan mjølkebilen
Tine har plikt til å hente mjølka på alle norske gardar uansett storleik, men no kan ordninga bli endra. Produsenten av verdas beste ost, Tingvollost, meiner dei ikkje hadde starta opp utan mottaksplikta.
I fjøset på Saghaug gard i Tingvoll produserer 58 kyr mjølka som blir brukt i produksjonen av den verdsberømte blåmuggosten Kraftkar. Osten danka nyleg ut alle konkurrentar i verdsmeisterskapen i ost i Spania. Men hadde det ikkje vore for at mjølkebilen kjem til garden, trur ikkje gründer Kristin Waagen at ysteriet hadde blitt starta for 13 år sidan.
– Vi fekk ikkje lån for å produsere ost fordi banken ikkje hadde trua, men vi fekk låne meir pengar på garden. Det er garden som har vore kassakreditten til Tingvollost, seier Waagen.
Mjølkebilen sikrar helgefri
Og henting av mjølka betyr framleis svært mykje, sjølv om osten er så etterspurt at dei ikkje klarer produsere nok. Dei har nemleg ingen planar om vekse.
– For oss betyr det alt at mjølkebilen kjem. Vi ystar berre av den ferskaste mjølka. Vår produksjon er basert på Tine si henting kvar tredje dag, seier Waagen.
Nokre dagar er det lite mjølk til overs, men etter helg er det så mykje som 1700–1800 liter fordi dei ikkje ystar ost kvar einaste dag. Sjølv om Tingvollost har blitt sett på verdskartet, treng familien å ha eit normalt liv med fritid. Det gir mjølkebilen dei, men no fryktar Waagen at det kan slutt på mottaksplikta. Om få dagar legg regjeringa og den liberale landbruksministeren, Jon Georg Dale, fram den nye jordbruksmeldinga.
– Mottaksplikta gir ein tryggleik for at ein kan drive gard uansett kvar ein bur, seier Waagen.
Sikrar bønder i distriktet
Fylkesleiar i Bondelaget i Møre og Romsdal, Oddvar Mikkelsen, seier at mange av bøndene treng denne ordninga for å kunne drive gard.
– Jo lengre unna garden ligg eit meieri, dess meir avhengig er bonden av mottaksplikta. Utan den hadde all produksjon blitt sentralisert, seier Mikkelsen. Det er med andre ord denne ordninga som sikrar at ein kan drive gard i dei høgste dalar og fjordar. Bøndene har same prisar og leverandevilkår same kvar dei bur. Fylkesleiaren er redd for at mottaksplikta er truga.
– Eg håper verkeleg ikkje at det skjer, seier Mikkelsen.
Landbruksminister Jon Georg Dale har ikkje høve til å kommentere saka tysdag.
:
